Huidige keuzeregime
Het grote fiscale voordeel voor een buitenlands belastingplichtige om te opteren voor binnenlandse belastingplicht is de mogelijkheid om de betaalde hypotheekrente voor de financiering van (een buiten Nederland gelegen) eigen woning of betaalde alimentatie in aftrek te brengen op het in Nederland verdiende inkomen. Ook komt de buitenlands belastingplichtige door te opteren in aanmerking voor de algemene heffingskorting.
Het huidige regime is ingevoerd om de Nederlandse inkomstenbelasting in overeenstemming te brengen met het Europese belastingrecht. In principe behoort de woonstaat van de belastingplichtige de persoonlijke aftrekposten voor z’n rekening te nemen. Op grond van het EU belastingrecht, het zogenaamde Schumacker-arrest en overige jurisprudentie, is een lidstaat van de Europese Unie (EU) echter verplicht om een buitenlands belastingplichtige die zijn gehele of nagenoeg gehele (90%) inkomen in de EU werkstaat genereert dezelfde fiscale aftrekposten (hypotheekrenteaftrek, aftrek alimentatiebetalingen etc.) te gunnen als een binnenlands belastingplichtige in de werkstaat. Zonder dit arrest zouden grensoverschrijdende werknemers deze persoonlijke aftrekposten vaak niet kunnen benutten omdat er in hun woonstaat onvoldoende inkomen is om de aftrekposten tegen te vergelden.
Door jurisprudentie en ruimhartigheid van Nederlandse kant staat de huidige regeling om te opteren voor binnenlandse belastingplicht zelfs open voor buitenlandse belastingplichtigen die buiten de Europese Unie woonachtig zijn en die (veel) minder dan 90% van het gezinsinkomen in Nederland verdienen. Wanneer deze buitenlandse belastingplichtige niet langer opteert kan hij/zij overigens wel te maken krijgen met een (hevig ter discussie staande) anti-misbruikregeling. Het niet langer kunnen toepassen van het keuzerecht omdat de buitenlands belastingplichtige bijvoorbeeld niet aan het 90% criterium voldoet leidt niet tot toepassing van genoemde anti-misbruikregeling.
Nieuwe regime vanaf 1 januari 2015
Vanaf 1 januari 2015 zal het keuzeregime dus niet langer bestaan en worden vervangen door de regeling van de kwalificerende buitenlandse belastingplichtige welke bij kwalificatie automatisch zal worden toegepast. Uitsluitend inwoners van een lidstaat van de Europese Unie, Noorwegen, IJsland, Liechtenstein, Zwitserland en de BES-eilanden (Bonaire, Saba en Sint Eustatius) kunnen aanspraak maken op de regeling om fiscaal gelijk te worden behandeld als een binnenlands belastingplichtige.
Ook het inkomensvereiste is aangescherpt. Alleen de buitenlands belastingplichtige die een inkomen heeft dat naar Nederlandse maatstaven voor tenminste 90% in Nederland onderworpen is aan de loon- of inkomstenbelasting kan een zelfde behandeling krijgen als een binnenlands belastingplichtige. Effectief worden uitsluitend inkomsten uit Nederlandse bron belast. Hierdoor kunnen het progressievoorbehoud, de voorkomingsregels en de zogenaamde terugploegregeling vervallen. Wel zal de buitenlandse belastingplichtige een inkomensverklaring moeten overleggen waarin zijn niet-Nederlandse inkomen is vermeld. Deze inkomensverklaring moet door de bevoegde autoriteit in de woonstaat worden opgesteld. Nog niet helemaal duidelijk is of deze verklaring om doelmatigheidsredenen altijd nodig is.
Ook de partner van de kwalificerende buitenlandse belastingplichtige kan als kwalificerende buitenlandse belastingplichtige worden aangemerkt wanneer aan een tweetal voorwaarden is voldaan. Naast de voorwaarde dat de partner in een van de hiervoor genoemde landen moet wonen moet het verzamelinkomen van beide partners in Nederland voor tenminste 90% aan de Nederlandse loon- en/of inkomstenbelasting zijn onderworpen.
De conclusie is dat het voor buitenlands belastingplichtigen vanaf 1 januari 2015 moeilijker wordt om als binnenlands belastingplichtige te worden behandeld en daarmee een fiscaal voordeel binnen te halen. Zowel het toepassingsbereik als het inkomensvereiste zal worden aangescherpt. Desondanks is het ook na 1 januari 2015 voor kwalificerende buitenlandse belastingplichtigen nog steeds mogelijk om negatieve belastbare inkomsten uit eigen woning, uitgaven voor inkomensvoorzieningen en de persoonsgebonden aftrek voor 100% in aanmerking te nemen.
Vanaf 2015 kan de regeling van de kwalificerende buitenlandse belastingplichtige ook interessant zijn voor in Duitsland wonende Nederlandse pensioengerechtigden die hun gehele pensioen (AOW en overig bedrijfspensioen) van groter dan € 15.000 vanuit Nederland genieten en door de in het nieuwe belastingverdrag geïntroduceerde bronstaatheffing hun pensioeninkomen in Nederland belast zien worden.
Voor grensarbeiders die niet kwalificeren voor de nieuwe regeling kunnen de consequenties vanaf 1 januari 2015 ingrijpend zijn. Onder omstandigheden kan dat leiden tot een aanzienlijk financieel nadeel. Het voldoen aan het inkomensvereiste zal in de praktijk een probleem zijn dat zich niet zo eenvoudig laat oplossen.
Heeft u naar aanleiding van het bovenstaande vragen of opmerkingen neemt u dan even vrijblijvend contact met ons op (telefoon: 0031 (0)24 – 7600.136).
Wij maken graag tijd voor u.
Innovative Tax
Erik Jansen
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.