Verrekening
Het recht op verrekening van dividendbelasting komt uitsluitend toe aan de uiteindelijke gerechtigde tot het dividend ofwel de eigenaar van het aandeel in het (beursgenoteerde) bedrijf. Wanneer deze aandeelhouder een fiscale partner heeft kan het dividend in de aangifte inkomstenbelasting (gedeeltelijk) worden toegerekend aan zijn/haar partner. Ook de partner mag vervolgens de ingehouden binnen- en/of buitenlandse dividendbelasting verrekenen met de verschuldigde Nederlandse box 3 inkomstenbelasting. Het gedeeltelijk toerekenen van dividend aan de partner kan uitkomst bieden in de situatie dat de verschuldigde box 3 inkomstenbelasting van de aandeelhouder te gering is om alle ingehouden dividendbelasting te verrekenen. Indien de fiscale partner van de aandeelhouder ook box 3 inkomstenbelasting verschuldigd is kan de ingehouden dividendbelasting op die manier wél bij de partner worden verrekend. Aldus wordt bereikt dat de ingehouden dividendbelasting eerder kan worden verrekend.
Hoe wordt dubbele heffing voorkomen?
Nederland hanteert twee methoden om dubbele belastingheffing te voorkomen, te weten belastingvrijstelling en belastingverrekening. Nederland past belastingvrijstelling toe op bijvoorbeeld de vakantiewoning van de Nederlandse particulier in Frankrijk. De heffingsbevoegdheid over de (fictieve) inkomsten uit deze woning komt volgens het Frans-Nederlandse belastingverdrag exclusief toe aan Frankrijk. Bij belastingvrijstelling wordt de Franse woning (inclusief de hierop betrekking hebbende schulden) in de wereldwijde box 3 grondslag van de Nederlandse particulier opgenomen. Vervolgens wordt de verschuldigde box 3 inkomstenbelasting verminderd met het deel van de (netto) box 3 grondslag dat toerekenbaar is aan de Franse woning. Effectief vindt de vrijstelling plaats tegen het box 3 inkomstenbelastingtarief van 1,2%.
Nederland past belastingverrekening onder andere toe op buitenlandse inkomsten uit dividend, interest en royaltyinkomen. Ook bij belastingverrekening wordt eerst de wereldwijde box 3 grondslag bepaald dus inclusief de buitenlandse effecten van de belegger. Vervolgens wordt de verschuldigde box 3 inkomstenbelasting verminderd met de laagste van de volgende twee bedragen:
- Het bedrag van de ingehouden buitenlandse dividendbelasting;
- De Nederlandse box 3 inkomstenbelasting verschuldigd over het onderliggende buitenlandse aandeel dat het dividendinkomen heeft gegenereerd.
Met een voorbeeld kan een en ander worden verduidelijkt. Belegger De Vries heeft een portefeuille beursgenoteerde (box 3) aandelen ter waarde van € 500.000. Het betreft voor een bedrag van € 300.000 Nederlandse aandelen, voor € 100.000 Franse aandelen en voor € 100.000 Amerikaanse aandelen. De Vries heeft gedurende het jaar 2012 voor in totaal € 10.000 bruto dividendinkomsten ontvangen waarvan €6.000 uit Nederland (€ 900 dividendbelasting), € 2.000 uit Verenigde Staten (€ 300 Amerikaanse dividendbelasting) en € 2.000 uit Frankrijk (€ 500 Franse dividendbelasting) Volgens het belastingverdrag mag Frankrijk slechts 15% dividendbelasting inhouden. Het meerdere moet De Vries via een afzonderlijke procedure terughalen van de Franse Belastingdienst waarover hieronder meer.
De Vries moet € 6.000 (€ 500.000 x 1,2%) Nederlandse box 3 inkomstenbelasting betalen waarvan € 2.400 (€ 200.000 x 1,2%) toerekenbaar is aan het buitenland. De ingehouden buitenlandse dividendbelasting komt voor het laagste van respectievelijk
€ 2.400 (Nederlandse box 3 heffing) en € 600 (ingehouden buitenlandse dividendbelasting) in mindering op de verschuldigde box 3 inkomstenbelasting over de wereldwijde grondslag. Uiteindelijk is De Vries dus een bedrag van € 5.400 (€6.000 minus € 600) aan box 3 inkomstenbelasting verschuldigd.
Er kan niet meer buitenlandse dividendbelasting worden verrekend dan de verschuldigde box 3 inkomstenbelasting over de buitenlandse aandelen. Indien het bedrag van de ingehouden buitenlandse dividend- of bronbelasting hoger is dan de in Nederland verschuldigde box 3 belasting wordt het restant aan (nog niet verrekenbare) buitenlandse bronbelasting met goedkeuring van de Belastingdienst gestald om in volgende jaren te kunnen worden verrekend. Zodra de belegger in een van de volgende jaren weer box 3 belasting verschuldigd is kan alsnog tot verrekening van de gestalde buitenlandse dividendbelasting worden overgegaan.
Verrekenen in de praktijk
De belegger die eigenaar is van aandelen Philips NV en die in Nederland woont verrekend de door Philips NV ingehouden dividendbelasting (15%) met de verschuldigde box 3 inkomstenbelasting aangezien de dividendbelasting als een voorheffing voor de verschuldigde inkomstenbelasting geldt. Dit verrekenen gebeurt bij de indiening van de aangifte inkomstenbelasting.
In buitenlandse verhoudingen wordt dubbele belastingheffing over uitgekeerde dividenden vooral voorkomen door de vele belastingverdragen die Nederland heeft afgesloten met andere landen. In deze verdragen worden afspraken vastgelegd met de verdragspartner over het dividendbelastingtarief dat de bronstaat (het land waar het bedrijf dat het dividend uitkeert gevestigd is) mag inhouden bij grensoverschrijdende dividenduitkeringen. Dit zogenaamde verdragstarief is doorgaans veel lager dan het nationale dividendbelastingtarief. Zo kent bijvoorbeeld Zwitserland een nationaal dividendbelastingtarief van 35%. In het belastingverdrag tussen Nederland en Zwitserland is een verdragstarief van 15% overeengekomen.
Wanneer een Zweeds bedrijf zoals bijvoorbeeld Ericsson een dividenduitkering doet aan een in Nederland wonende aandeelhouder Pieterse dan moet op deze dividenduitkering het verdragstarief van 15% worden toegepast. Ericsson houdt de dividendbelasting in en draagt deze af aan de Zweedse Belastingdienst namens Pieterse. In zijn aangifte inkomstenbelasting verantwoordt Pieterse zijn Zweedse aandelen Ericsson. Het bedrag aan ingehouden Zweedse dividendbelasting (overeenkomstig belastingverdrag) of zo dit lager is het bedrag aan verschuldigde box 3 inkomstenbelasting over de onderliggende aandelen Ericsson, kan in mindering worden gebracht op de door Pieterse verschuldigde box 3 inkomstenbelasting.
Een bijzondere situatie doet zich voor als Pieterse ook eigenaar is van aandelen in de Braziliaanse oliemaatschappij Petrobrás. Stel dat Pieterse aandelen heeft ter waarde van € 50.000 en dat Pieterse uit deze aandelen een dividend ontvangt ter waarde van
€ 3.000. In zijn aangifte inkomstenbelasting 2012 is Pieterse € 600 (€ 50.000 x 1,2%) box 3 inkomstenbelasting verschuldigd over de aandelen Petrobrás. In Brazilie wordt geen dividendbelasting ingehouden. Op grond van een speciaal artikel in het Nederlands Braziliaanse belastingverdrag mag Pieterse toch € 450 (15% van € 3.000) Braziliaanse dividendbelasting op de in Nederland verschuldigde € 600 box 3 inkomstenbelasting brengen. Een dergelijke ‘tax sparing credit’ verhoogt het rendement voor u als belegger.
Ook wanneer het buitenlandse dividend afkomstig is uit een zogenaamd ontwikkelingsland (bijvoorbeeld Angola, Peru of Mozambique), een land waarmee Nederland geen belastingverdrag heeft afgesloten, kan de buitenlandse dividendbelasting worden verrekend. In die situatie kan de ingehouden dividendbelasting tot een maximum van 15% (van de bruto dividendbelasting) worden verrekend. Wanneer de belegger uit verschillende ontwikkelingslanden dividendinkomsten ontvangt kunnen in de aangifte inkomstenbelasting alle dividenden ‘op één hoop worden gegooid’ en vervolgens met in achtneming van genoemde maxima worden verrekend met de verschuldigde box 3 inkomstenbelasting.
Teruggaaf
Wanneer een bedrijf uit een verdragsland onverhoopt meer dividendbelasting inhoudt dan de in het overzicht opgenomen verdragstarieven kan het meerdere door de belegger bij de Belastingdienst van dat land worden teruggevraagd. Dat moet wel binnen de in de tabel hieronder opgenomen termijnen gebeuren.
| Verdragsland | Nationaal dividend Belastingtarief |
Verdragstarief | Termijn teruggaaf teveel ingehouden dividendbel. |
| België | 25% | 15% | 3 jaar |
| Duitsland | 15,8/26,4% | 15% | 4 jaar |
| Zweden | 30% | 15% | 3 jaar |
| Frankrijk | 25% | 15% | 3 jaar |
| Zwitserland | 35% | 15% | 2 jaar |
| Spanje | 19% | 15% | 4 jaar |
| Verenigde Staten | 30% | 15% | 3 jaar |
| Canada | 25% | 15% | 3 jaar |
| China | 10% | 10% | 3 jaar |
| Australië | 30% | 15% | 3 jaar |
Teruggaafverzoeken kennen overigens nogal wat formaliteiten. Zo kan de Belastingdienst van het andere verdragsland eisen dat aangetoond wordt dat de indiener van het teruggaafverzoek ook de rechthebbende eigenaar is van de aandelen. Ook dient er vaak een bevestiging van de fiscale woonplaats van de rechthebbende aandeelhouder te worden afgegeven door de Nederlandse belastingdienst.
Overigens dient u zich er wel van bewust te zijn dat het gebruikelijk is dat een verdragsland een maximum van 2 tot 3 jaar na afloop van het jaar waarin het dividend werd uitgekeerd verbindt aan de periode waarbinnen het verzoek tot teruggaaf ingediend moet zijn. Vervolgens kan er soms lange tijd verstrijken voordat de teruggaaf daadwerkelijk wordt verleend.
Verrekenen van buitenlandse dividendbelasting is best ingewikkeld. Laat desondanks uw aanspraken niet verlopen!
Erik Jansen, belastingadviseur bij Innovative Tax BV te Nijmegen
